Bart Wagenaar
06 1899 4634bart@bureaudrop.nl
Kennismanagement dood?
Enige tijd geleden was ik bij een kennisbijeenkomst van het SIOO. Het onderwerp van de middag/avond waren de vijf gamechangers van consultancy. Er is een whitepaper en ook in het afgelopen nummer van M&C werd hier uitgebreid op ingegaan. De discussie maakt zichtbaar veel los.
In het whitepaper is er een aparte box op pagina 4 en 5 met de titel: ‘De tien modellen die uw adviseur niet meer mag gebruiken.’ Puntsgewijs worden modellen gepresenteerd die bewezen onwaar zijn. Bijvoorbeeld het 7s-model en het vijfkrachtenmodel van Porter. Dit is een aanval op iedere consultant die deze modellen inzet. Wat mij betreft een terechte. Als uit onderzoek stelselmatig blijkt dat er geen relatie is tussen een model en de waarheid, dan is iemand die dat model inzet in zijn werkzaamheden verkeerd bezig. De stelligheid waarmee het SIOO dit tijdens de sessie bracht en de reacties van de aanwezigen waren prachtig. Maar de verwondering die ik wil delen gaat over het laatste item van de lijst met onbruikbare modellen; namelijk ‘kennismanagement’. Het volgende staat erover in de whitepaper:
“Het idee dat kennis te managen valt, is in de praktijk niet haalbaar gebleken. Het vastleggen en expliciteren van kennis in kennismanagementsystemen is vastgelopen op de kosten van die systemen en de bureaucratisering die ermee samenhangt. Recente inzichten gaan veel meer uit van bottom up processen van kennismanagement dan van top down verordonneerde processen waarbij professionals hun know how en expertise in systemen moeten stoppen. Opdrachtgevers vinden de top down benadering echter geruststellender en daarom blijft menig adviseur zijn opdrachtgever pseudo-geruststellen door nieuwe kennismanagementsystemen te adviseren. ”
In het bovenstaande kan ik mij (denk ik) goed vinden. Ik herken dat de oplossing van kennis delen en behouden niet ligt in het enkel vastleggen en expliciteren in daarvoor ontworpen systemen. Toch zijn er een aantal uitspraken waarvan ik de waarheid niet kan verifiëren en die mij te stellig lijken. Bijvoorbeeld de assumptie over wat opdrachtgevers geruststellend vinden. Hier gaat een cynisme van uit dat ik niet herken. Daarbij vind ik het argument van vastlopen op bureaucratie en kosten niet heel sterk. Hieruit kun je niet concluderen dat kennismanagement an sich onhaalbaar is, hoogstens dat huidige aanpakken nog niet succesvol zijn.
Zonder al te veel in een semantische discussie te willen belanden, maar het managen van kennis is meer dan het al eerder genoemde vastleggen en expliciteren. Het is ook het faciliteren van inhoudelijke discussie, oog hebben voor opleiden en bij elkaar brengen van ervaring en nieuwe inzichten. Daarmee lijkt mij kennismanagement niet een gepasseerd station, maar juist een heel actueel thema.
Binnen dat actuele thema ben ik er van overtuigd dat technologie helpt om kennis toegankelijk te maken. Google doet dat natuurlijk al. Ook in organisaties helpen digitale zoekmachines om kennis te managen. Hoe een gezamenlijke aanpak te vinden waarbij digitale instrumenten en onderling contact elkaar versterken, is iets waar wij dagelijks mee bezig zijn. Daarbij is de heilige graal nog lang niet gevonden. Ik ben dan ook heel nieuwsgierig naar slimme en mooie oplossingen. Een doel waar ik voor sta is dat mensen in organisaties kunnen zeggen: “wij managen onze kennis op een optimale wijze, met oog voor de mensen en organisatie.” Met dat in het achterhoofd is kennismanagement wat mij betreft springlevend.
We vinden het leuk om met mensen te sparren over hun ‘kenniskansen’. Ook zijn we altijd nieuwsgierig naar best practices of praktijkervaringen. Als je die met ons deelt, dan wordt dat enorm gewaardeerd!